DİLİN KEMİĞİ…
ALİ BULUNMAZ

Freud, çok tartışılan yorumlarından birinde, dil sürçmelerinin aslında “bilinçaltına itilen gerçek duygu ve düşüncelerin bir yansıması olduğunu” ifade eder. Yani, zihin sağlıklıdır; ancak bilinçaltı kendini dil sürçmeleriyle açığa vurur.

Konunun bir başka boyutu ise, sağlıklı zihne sahip olmayan kişilerin, ağzından çıkan sözlerin de çarpıklaştığı / çarpıklaşacağıdır. Bu gibi durumlarda, zihni sağlığından uzaklaştıracak etmen nörolojik bir rahatsızlık olabileceği gibi, çıkar ilişkilerinin gerçekleri / varolanları örtüşünü hızlandıran körlük de olabilir.

Japonya Savunma Bakanı Fumio Kyuma’nın “atom bombası yorumu” da bu anlamda tam bir facia. Atom bombasının “savaşı bitirdiğini” söyleyen Kyuma, “ABD bombaları atmasaydı Japonya Sovyet işgaline uğrayacaktı; ABD’ye kızgın değilim” şeklinde bir açıklama yaptı.

ABD’nin Uzakdoğu’daki en önemli müttefiki / stratejik ortağı Japonya. İmzaladıkları ticaret, güvenlik ve askeri işbirliği antlaşmaları ise, ortaklıklarını günden güne pekiştiriyor. Japonya’nın –özellikle iletişim teknolojileri bağlamında- dünya pazarındaki yeri tartışılmaz ve bu alandaki Okyanus ötesi açılımları da, ABD’nin yoğun desteği ile yürütüyor. 1945’ten sonra ABD’nin her alanda (: siyaset, ekonomi, sosyal politika, kültür…) Japonya’ya verdiği destek ve uyguladığı kontrol siyaseti de muazzam.

Tüm bunlar; 1945’te ABD işgaliyle “belini doğrultan” ve imzalanan bağımlılık anlaşmalarıyla, ABD ile stratejik ortak konumuna gelen Japonya’da, Savunma Bakanı Kyuma’nın sağlıksız zihnini anlamamıza yardım edebilir.

İnsanlık değerlerini, atomu parçalamaktan çok daha korkunç ve hızlı şekilde aşındırmayı başaran iki bomba, Fumio Kyuma’nın gerçekleri görmesini engelleyen bir ışıma yaratmış besbelli. “Kızgın olmayışı” da, 1945’ten itibaren yaşananlara bağlanabilir. Ama onun gibi düşünmeyen yüz binler var; ondan utananlar… Bomba Kurbanları Federasyonu Genel Sekreteri Terumi Tonaka, sözü geçen utancı, Kyuma’nın “yorumu”ndan hemen sonra açıkladı.

Elias Canetti ise, Ağustos 1945 adlı denemesinde “dünya bugüne kadar güneşin çocuğuydu, onsuz yaşayamazdı; ama şimdi gün ışığı tahtından indirildi ve atom bombası her şeyin ölçütü oldu” demişti, insan olan herkesi utandıran bu vahşet karşısında…

Bakan Kyuma, açıklamasından birkaç gün sonra baskılar yüzünden istifa etti. Neyse ki etti. Ama yaptığı “yorum”, tarih kitabına kara satırlar olarak çoktan yazıldı bile…